آشنایی با نانو مواد مطابق با مبحث ۵ مقررات ملی ساختمان ویرایش سال ۹۶

مبحث پنجم مقررات ملی ساختمان تحت عنوان مصالح و فرآورده های ساختمانی از منابع آزمون صلاحیت های (نظارت، اجرا) رشته عمران و صلاحیت (نظارت و اجرا) رشته معماری می باشد. در این نوشتار به بررسی رنگ ها و پوشش های ساختمانی براساس مبحث ۵ مقررات ملی ساختمان می پردازیم.

نانو مواد: ماده ای که حداقل در یکی از ابعاد خارجی، یا ساختار داخلی و یا ساختار سطحی نانو مقیاس باشد.

نانو مقیاس: محدده اندازه تقریبی ۱ تا ۱۰۰ نانو متر

فناوری نانو: استفاده از دانسته های علمی در دستکاری و کنترل ماده، در نانو مقیاس برای بهره برداری از پدیده ها و خواص وابسته به ساختار و اندازه است.

فوتوکاتالیست: ماده ای که تحت تابش نور فرابنفش باعث متلاشی شدن آلودگی های و یا ترکیبات ارگانیک همچون باکتری ها به واسطه واکنش های اکسایش و کاهش می شود.

خاصیت ضد میکروبی: مشخصه ای که سبب متوقف شدن رشد باکتری ها و قارچ ها در سطح می شود.

پوشش ضد مه: آب گریز یا آب دوست بر روی سطح شیشه با هدف کاهش تاری ناشی از قطرات بخار آب چگالش یافته روی سطح آن، هنگامی که شیشه نسبتا سرد در محیط گرم تر و مرطوب قرار می گیرد.

نانو شی: ماده ای که یک، دو یا سه بعد خارجی آن نانو مقیاس باشد.

نانو ذره: نانو شی که هر سه بعد خارجی آن نانو مقیاس باشد.

نانو صفحه: نانو شی که یک بعد خارجی آن نانو مقیاس و دو بعد دیگر خیلی بزرگتر باشد.

نانو لیف: نانو شی که دو بعد خارجی آن نانو مقیاس و مشابه یکدیگر بوده و سومین بعد خیلی بزرگتر باشد.

نانو لوله: نانو لیفی که توخالی باشد.

نانو میله: نانو لیفی که توپر باشد.

نانو پراکنش (نانو پخش): ماده ای که در آن نانو اشیا یا یک نانو فاز در یک فاز (مایع) پیوسته باترکیب متفاوت پراکنده شده است.

نانو چند سازه: ماده جامد شامل مخلوطی از دو یا چند ماده که از نظر فازی جدا شده اند و دارای یک یا چند نانو فاز است.

پوشش های کم گسیل: پوشش های کم گسیل قادر به کاهش انتشار امواج گرمایی با طول موج بلند هستند. ضریب گسیل این پوشش ها بسیار کمتر از گسیل شیشه های متداول است. این پوشش ها دارای دو مشخصه کلی هستند که عبارتند از: شفاف بودن نسبت به نور مرئی و توانایی بالا در عبور نور مرئی، و قابلیت انعکاس بالای اشعه مادون قرمز.

پوشش ضد انعکاس: پوششی که روی سطح شیشه برای کاهش نور منعکس شده از سطوح آن اعمال می گردد.

دسته بندی نانو مواد:

به دو دسته کلی نانو اشیا و نانو ساختارها طبقه بندی می شوند.

نانو اشیا در سه دسته تک بعدی، دو بعدی و سه بعدی تقسیم می شوند.

نانو ساختارها: در ۵ رده پودر نانو ساختار، نانو چند سازه، نانو کف، ماده نانو متخلخل و نانو پراکنش قرار می گیرند.

نکات ایمنی و زیست محیطی نانو مواد:

الف) به دلیل ریزی بسیار بالای مواد نانویی باید احتیاط لازم برای کارکرد با این مواد رعایت شود.

ب) در هنگام کار با نانو مواد پودری از ماسک مناسب و دستکش استفاده شود.

پ) در هنگام کار با نانو مواد پپخش در محیط مایع لازم است از دستکش استفاده شود.

ت) استفاده از محلول های نانویی برای ایجاد خواص بر روی چوب باید در محیط دارای تهویه صورت بگیرد.

ث) به طور کلی استفاده از مواد نانویی مانند گچ های حاوی نانو ذرات یا ترکیبات نانویی باید رعایت اصول ایمنی انجام شود. در مرحله تولید در حمل و نقل نانو مواد و کاربرد آنها در محصول باید نکات ایمنی مانند استفاده از تجهیزات ایمنی و متنع از تنفس نانو ذرات مانند ماسک های استاندارد تنفسی و دستکش های کار مناسب رعایت شود.

بسته بندی و حمل و نگهداری نانو مواد:

الف) نانو مواد پودری لازم است در محیط های خشک و دور از رطوبت نگهداری شوند، مگر آن که تولید کننده صراحتا رطوبت هوا را در نگهداری این مواد موثر ندانسته باشد.

ب) نانو مواد نباید در شرایط دمایی بسیار بالا یا پایین نگهداری شوند، مگر آنکه تولید کننده صراحتا دمای هوا را در نگهداری این مواد موثر ندانسته باشد.