آشنایی با پنج دستورالعمل برای حصول کیفیت در جوش ساختمانی
راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمان های فولادی ویرایش سال ۹۰ یکی از منابع آزمون نظارت و اجرا عمران و معماری می باشد.
برای حصول جوس خوب باید پنج عامل زیر را برآورده نمود. (قانون پنج P)
الف) روش جوشکاری (Process Selection)
اولین گام انتخاب روش مناسب بریا جوشکاری است. در این گام مسئولین طراحی و اجرا، تصمیم می گیرند که از کدام یک از روش های جوش دستی، نیمه خودکار یا تمام خودکار برای کار استفاده نمایند. این تصمیم گیری از نقطه نظر زمان و اقتصاد بسیار مهم و تاثیر گذاری است.
امروزه استفاده از جوشکاری نیمه و یا تمام خودکار باعث افزایش قابل توجه در سرعت و کاهش هزینه ها می گردد، که البته مستلزم سرمایه گذاری اولیه بیشتر نیز می باشد.
ب) آماده سازی لبه ها (Preparation)
در درزهای لب به لب، آماده سازی لبه ها ایجاد تعادلی بین زاویه پخی لبه و دهانه ریشه می باشد. زاویه پخی زیاد نیاز به دهانه ریشه کوچکتر و زاویه پخی کم نیز نیاز به دهانه ریشه بزرگتر دارد. نوع درز، وضعیت جوشکاری و دستورالعمل جوشکاری در انتخاب زاویه پخی و دهانه ریشه موثر می باشند.
برای حفظ اقتصاد جوش، زوایه پخی و دهانه ریشه باید در حداقل حفظ گردد و اندازه الکترود نیز متناسب و سازگار با کار باشد.
پ) دستورالعمل جوشکاری (WPS)
بهترین روش برای تدوین دستورالعمل جوشکاری قابل اعتماد، استفاده از نمونه های آزمایشی است.
دستورالعمل جوشکاری باید شامل اطلاعات زیر باشد:
- جزئیات اتصال
- هندسه و رواداری های درز
- روش جوشکاری
- نوع و اندازه الکترود
- نوع پودر و یا گاز محافظ
- شدت جریان و ولتاژ (و تغییرات آنها در پاس های مختلف) و قطبیت
- پیش گرمایش و درجه حرارت عبورهای میانی
- توالی عبورها (همراه با یک طرح)
- نوع بازرسی مورد نیاز
- هر اطلاعات دیگر از قبیل زاویه الکترود قرارگیری و یا تکنینک های خاصی که کمکی برای حصول جوش خوب توسط جوشکار باشد.
ت) پرسنل (Personal)
در جوشکاری با دست، کیفیت جوش نمی تواند بهتر از مهارت جوشکار باشد. بنابراین قبل از شروع کار، مهارت جوشکار باید، مورد ارزیابی قرار گیرد. روش عملی برای ارزیابی صلاحیت جوشکاران، انجام آزمایش تشخیص صلاحیت جوشکار می باشد.
در جوشکاری نیمه و تمام خودکار، ممکن است صلاحیت جوشکار خیلی مهم نباشد، لیکن باید جوشکار برای کار با دستگاه مورد آزمایش قرار گیرد.
ث) پیش آزمایش
بعد از تعیین روش جوشکاری، آماده کردن لبه ها، دستورالعمل جوشکاری و انتخاب پرسنل مناسب، باید نمونه های واقعی از کار منطبق با شرایط واقعی، جوش شده و مورد آزمایش های مخرب یا غیرمخرب قرار گیرند. انجام بعضی از این آزمایش ها در مورد نمونه های واقعی ممکن است امکان پذیر نباشد.
نکته: چهار عامل در رده بازرسی های تضمیم کیفیت و عامل پنجم در رده بازرسی های کنترل کیفیت می باشد.
دوستان و داوطلبان آزمون نظام مهندسی برای تسلط بیشتر به مباحث مقررات ملی ساختمان می توانند از منابع زیر استفاده نمایند:
نمونه سوالات طراحی شده کتاب راهنمای جوش و اتصالات جوشی
کلید واژه های ازمون نظام مهندسی (همه رشته ها)
نمونه سوالات آزمون نظام مهندسی
پاسخ تشریحی سوالات راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمان های فولادی در آزمون اجرا معماری مهر ۹۹
پاسخ تشریحی سوالات راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمان های فولادی در آزمون اجرا معماری مهر ۹۸