نکات اجرایی و نظارتی وال پست مطابق با پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ (آئین نامه زلزله)

نکات اجرایی و نظارتی وال پست مطابق با پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ (آئین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله)

مطابق پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ زلزله (طراحی لرزه ای و اجرای غیر سازه ای معماری) که در تاریخ پنجم تیر ماه ۹۸ توسط وزیر راه و شهرسازی ابلاغ شده و لازم الاجرا می باشد، وال پست و یا معادل فارسی آن وادار، عضوی است که با محدود ساختن طول آزاد میانقاب های سازه ای و غیرسازه ای سبب عدم فروریزش دیوار در هنگام وقوع بارهای جانبی وارد بر سازه منجمله باد و زلزله می شود.

تعریف میانقاب: دیوارهای پیرامونی و داخلی در ساختمان که نقش جداکننده را ساختمان های اسکلت فولادی و بتنی به عهده دارند.

تفاوت میانقاب سازه ای و غیرسازه ای در این است که میانقاب سازه ای به سازه متصل بوده اما در میانقاب غیرسازه ای از سه طرف با فاصله از قاب پیرامونی خود اجرا می شود. میانقاب های غیرسازه ای در باربری جانبی نقشی را ایفا نمی کنند.

عملکرد وال پست و یا وادار به این گونه است که با متناسب نمودن طول افقی و قائم دیوار (شکل هندسی دیوار به صورت مربعی) سبب تقسیم متناسب نیروی جانبی وارد بر دیوار در دو جهت افقی و قائم می شود.

با قرار دادن وال پست به دیوار اجازه حرکت درون صفحه ای داده می شود اما از حرکت خارج از صفحه دیوار جلوگیری بعمل می آید.

موارد کاربرد وال پست:

در صورتی که طول دهانه کمتر از ۴ متر و ارتفاع دیوار کمتر از ۳٫۵ متر باشد نیازی به اجرای وادار نمی باشد.
در صورتی که طول دهانه بیشتر از ۴ متر باشد آنگاه در میانه دیوار یک وال پست قائم گذاشته می شود فقط به این نکته توجه گردد که طول دهانه های طرفین وال پست قائم بیشتر از ۴ متر نگردد.
حداقل فاصله وال پست عمودی از ستون یک متر می باشد.
استفاده از وال پست افقی یا تیرک زمانی است که ارتفاع دهانه از ۳٫۵ متر تجاوز نماید.
در صورت وجود بازشو با حداقل طول ۲٫۵ متر در دیوار، دو وال پست عمودی در طرفین بازشو قرار می دهیم.
در صورتیکه در دیوار بازشو وجود داشته باشد و نیاز به وال پست افقی هم باشد می توان وال پست افقی را به گونه ای قرار داد که نقش نعل درگاه بازشو را هم داشته باشد. توجه گردد که وال پست افقی به گونه ای قرار گیرد که فاصله ی آن تا تیر بالایی و یا پایینی بیشتر از ۳٫۵ متر نگردد.
اگر طول بازشوی درون دیوار از ۲٫۵ متر کمتر باشد فقط نیاز به یک وال پست عمودی در یک طرف بازشو است.

علت اضافه شدن پیوست ششم به استاندارد ۲۸۰۰ ،عدم اتصال مناسب میانقاب به اسکلت سازه و در نتیجه ریزش و تخریب دیوار است که در زلزله سرپل ذهاب باعث خسارات زیادی به ساختمان های مختلف شده بود.

با توجه نکاتی که در بندهای فوق به آن اشاره گردید لازم است نقشه های اجرایی وال پست همانند دیگر نقشه های سازه ای توسط محاسب سازه و براساس پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ تهیه و در اختیار ناظر ساختمان قرار گیرد و ناظر ساختمان چه معمار و چه عمران در مورد نحوه ی اجرای آن وهمچنین کنترل ابعاد در نظر گرفته شده برای وال پست دقت نظر داشته باشند. در صورت عدم ارائه نقشه های وال پست توسط محاسب سازه، ناظر ساختمان حتما مکاتبه ای با محاسب داشته باشد و از وی درخواست نقشه های اجرایی وال پست نماید.