تجهیزات حفاظتی در هنگام جوشکاری مطابق راهنمای جوش و اتصالات جوشی

راهنمای جوش و اتصالات جوشی در ساختمان های فولادی ویرایش سال ۹۰ یکی از منابع آزمون نظارت و اجرا عمران و معماری می باشد.

در این نوشتار به بررسی تجهیزات حفاظتی در هنگام جوشکاری می پردازیم.

نور درخشان حاصل از قوس الکتریکی دارای دو نوع پرتو نامرئی می باشد که برای چشم ها و پوست بدون محافظ مضر است. یکی از پرتوها اشعه فرابنفش و دیگری اشعه مادون قرمز است. این پرتوها گاه سوزشی مشابه آفتاب سوختگی و گاهی تولید عفونت می کنند. آنها در فواصل کمتر از ۱۵ متر بر روی چشم و در فاصله ای کمتر از ۶ متر روی پوست اثر می گذارند.

پوشش های حفاظتی تنها برای مقابله با پرتوهای زیان آور نبوده بلکه جهت حفاظت جوشکار در مقابل قطره های مذاب نیز هستند که بخصوص در جوشکاری های قائم و سفی به جوشکار صدمه می زند.

ماسک دستی:

این ماسک دارای دسته ای است که شخص با استفاده از آن ماسک را جلو صورت خود نگه می دارد. بازرسین و ناظرین جوشکاری از این نوع ماسک استفاده می کنند. این ماسک برای جوشکاری مناسب نیست چرا که در هنگام استفاده از آن جوشکار تنها با یک دست قادر به کار کردن است و کنترل الکترود و انجام همزمان یک عمل ضروری دیگر با یک دست امکان پذیر نیست.

ماسک کلاهی:

به این ماسک گاه کلاه ایمنی یا سربند نیز گویند. این ماسک به یک نوار روی سر قابل تنظیم لولا می شود که به آن اجازه حرکت به سمت بالا یا پایین را به دلخواه می دهد. در هنگام استفاده از این ماسک هر دو دست جهت گرفتن انبر الکترود و شرکت در اعمال دیگر آزاد است.

هر دو نوع ماسک فوق از مواد فیبری فشرده عایق و مقاوم به حرارت ساخته شده اند. ایم ماسک ها به طور کامل ناحیه سر و گردن را از ذرات فلز، دود، جرقه و پرتوهای خطرناک محافظت می کنند. جهت کاهش انعکاس نور معمولا به رنگ سیاه می باشند.

رنگ های مختلفی جهت تیره کردن شیشه محافظ ممکن است به کار رود. چگالی رنگ انتخاب شده بستگی به میزان درخشش قوس دارد که این درخشش براساس نوع الکترود و میزان جریان متغیر است.

ماسک های ویژه:

الف) ماسک های کلاهی چرمی: در مکان های صعب الورود که فضای کافی برای ماسک های معمولی وجود ندارد استفاده می شود.

ب) ماسک های از جنس فیبر فلزی با کلاهک ایمنی: استفاده از آن جهت حفاظت در مقابل خطر سقوط اجسام و یا برخورد با اشیا آویزان در کارگاه پیشنهاد می شود.

پ) ماسک کلاهی با تهویه مطبوع: دارای یک مخزن هوای تازه به همراه شلنگ تغذیه است مه مستقیما به سمت ناحیه تنفس هدایت می شود. این ماسک سر و صدا را کاهش داده و جهت عبور هوا هیچ مزاحمتی برای چشم ندارد.

ت) لوله های تنفسی: از دو جهت برای جوشکاری اطمینان و ایمنی ایجاد می کند. اول اینکه هوای تمیز و خنک که ئر مقابل بخارات سمی محافظت شده را فراهم می کند. دوم آنکه این لوله ها دارای یک شیر تنفس مخصوص هستند که بخارات را از داخل ماسک خارج کرده و دید واضح برای جوشکار فراهم می کنند.

عینک ایمنی:

عینک باید سبک وزن، دارای تهویه مناسب به منظور جلوگیری از عرق کردن شیشه داخلی و راحت باشد جهت حفاظت چشم از نور شدید اطراف این عینک ها باید دارای چشم بند یا سایه بان بوده و شیشه های آنها رنگی (با درجه تیرگی کم) باشد.

لباس محافظ:

در هنگام جوشکاری جرقه های آتش و قطرات فلز مذاب که توسط قوس الکتریکی ایجاد می شود به طور مداوم پاشیده می شود. اگر این قطرات و جرقه ها با پوست بدون محافظ تماس پیدا کند موجب سوختگی شدید خواهد شد.

در جوشکاری باید از کفش های تخت ساق بلند استفاده شود. پا و ساق پا می توانند توسط ساق بند و مچ بند بیشتر محافظت شوند. سوختگی در پا بسیار دردناک بوده و به سرعت عفونی می شود و به کندی التیم می یابد. لبه های گرد شده آستین پیراهن و یا پارچه های برگشته شلوار مکان مناسبی برای قرار گرفتن قطرات و جرقه های فلز مذاب و داغ می باشند و به همبن جهت از قرار دادن آنها در لباس باید خودداری کرد.